Religion and Philosophy By Hanif Khalil. Mazhab Aw Falsafa. Pukhto blog
مذهب او فلسفه۔۔۔
مذهب د وحي په ذریعه ځنو کایناتي حقیقتونو ته اشاره کوي او فلسفه د عقلي استدلال جستجو او لټون په لاره کایناتي حقیقتونو ته د رسیدلو هڅه کوي۔۔۔ډیر خلق یا د فلسفې لوستونکي فلسفه د مذهب متضاد ګڼي خو زه یی نه ګڼم۔۔د کایناتي حقیقتونو لټون ساینس هم کوي ځکه زه ساینس هم د مذهب مخالف نه ګڼم۔۔۔ساینسي علوم پخپله د فلسفې نه زیږیدلي دي۔۔ځکه فلسفه د ساینسي علومو مور ګڼلی شي۔۔۔بلکې زه خو د کایناتي رازونو د لټون په وجه فلسفه یو مقدس او سپیځلی مضمون ګڼم۔۔۔خو مسله هلته پیدا کیږي چې د فلسفې مبتدي چڼي چې دوه څلور کتابونه ولولي یا یی نومونه زده کړي نو د مذهب بیزارۍ په لور مایل شي۔۔۔دا عمل د ناپوهۍ او جهالت په وجه هم کیږي او د فیشن په توګه هم۔۔وجه یی دا وي چې د فلسفې د څو ابتدایی کتابونو یی تش تلاوت کړی وي په مفهوم او مقصد یی سر نه وي خلاص او بس غټ غټ بیانات جاري کړي۔۔۔دې شوق کښې هر بې معنا او مبهم لیک یا تصور ته هم د فلسفې نوم ورکوي۔۔
دا هر څه که زه په خپله حواله ووایم نو شاید چې ډیر راته غوږ ونه نیسي بلکې بد رد هم راپسې ووایی چې ته کوم د فلسفې ماهر یی۔۔ځکه زه د دغه خبرو په تایید کښې د داسې فلسفي رایی وړاندې کول غواړم چې د هغه افکارو نیمه نړۍ د خپل اثر لاندې راوستې ده او د فلسفې سره سره د ادب مذهب قانون او ساینس په میدان کښې هم لوې نوم وو۔۔۔ نن نه تقریباً څلورنیم سوه کاله مخکښې د انګلینډ معروف فلسفي او ساینسدان فرانسس بیکن 1561-1626 یو داسې مفکر وو چې د حقایقو په لټون کښې د ساینسي طرزفکر د نماینده په حیث یی شهرت ګټلی وو۔۔هغه ګڼ شمیر کتابونه لیکلي دي چې یو پکښې۔۔
The essays or counsels civil and moral
..دی۔دغه کتاب کښې بیکن د خپل ژوند د یو اوږد تحقیقاتي ریاضت نه پس دې نتیجې ته رسیدلی دی چې۔۔۔
د فلسفې سرسري یا سطحي مطالعه د سړي ذهن الحاد ته مایل کوي خو ژوره مطالعه او پوهه یی انساني ذهن مذهب ته راولي۔۔د هغه څلورنیم سوه کاله زړه انګریزۍ کښې الفاظ دا دي۔۔
A little philosophy inclineth mans mind to Atheism;but depth in philosophy ,bringeth mans mind to religion.
داسې مذهب او فلسفه یو بل ته څومره نزدې کیږي۔۔۔او د فلسفې ناپوهي سړی د مذهب نه څومره لرې کوي۔۔۔د بیکن دغه قول سره به ډیر خلق د اختلاف په موډ کښې هم وي خو داسې حال کښې اختلاف لرونکي ته د خپل ځان او د بیکن د معیار او اوقاتو فرق هم نظر کښې ساتل ضروري دي۔۔البته د روغ نیت سره د فلسفې زده کوونکیو او پرې پوهیدونکیو ته د مخکښې نه خراج تحسین وړاندې کوم۔۔۔
Comments
Post a Comment
Thanks for visiting Pashto Times. Hope you visit us again and share our articles on social media with your friends.