Saka or Aswaka. Article in Pashto
By Saadullah Jan Barq
ساکا که اسواکا
محترم سعدالله جان برق صېب خپل نوي ليکلي شوي تاريخ کې ځنې بلکل نوې خبرې کړې دي چې يوه پکې د " اسواکا " د نوم خبره ده ۔ هغوۍ وائي چې دا نوم اس سره منسوب دے او اساکا اولنے خلک وو چا چې اس پيژندلے وو او په کار يې اچولے وو۔
کوم پښتانه چې د تاريخ مطالعه کوي هغوۍ ته مالومه ده چې ارياي تهذيب کې د اس ډېر لوړ مقام وو او ډېر شان او دبدبې واله ځناور بلل کيدو ۔ د هغه زمانې د ډېرښته خلکو نومونه اس سره ايښودل شوي وو لکه اسي ، اسپي ، اسپينان او داسې نور۔
زما په خيال اسواکا د ساکا نه ډېر غوره نوم دے ولې چې مانا يې واضحه ده او د ارياي تهذيب سره يې تړون سم راځي ۔ د ساکا د نوم تر اوسه پورې چې هندي ، يوناني يا ځايي سرچينو کوم تاويلات کړي دي هغه سم نه بريښي ۔ يونانيانو ساکان هغه خلک بللي دي چې د دويۍ په لاسو کې پيالۍ وي او دغه پيالو کې دويۍ د هوما يا سوما نشه ي مشروب څښي ۔ هندي مورخينو د دې مانا د اونې سره کړې ده چې دا يو داسې ټبر يا نسل دے چې څانګې يې لکه د اونې په يو مخ او بل مخ خپرې شوې دي او پارسيان وائي چې د ساکا مانا غشے دے ۔ دغه ټول تاويلات په خپل ځاے خو د اسواکا مانا ډېره زړه پورې او سهي بريښي
د برق صېب دا خبره هم ماناوره بريښي چې اويستا د پارسيانو او رګويد د ساکانو مذهب وو خو دا خبره ټوله سهي نه ښکاري ځکه چې اويستا مذهب مشرقي افغانستان کې د ساکانو په زمکه راټوکيدلے وو او د دې ځاے هغه خلکو منلے وو کوم چې د اسونو نه راکوز شوي وو، په يو ځاے اباد شوي وو او کسبونه يې شورو کړي وو البته هغه ساکان چې تر اوسه پورې يې کوچيتوب کولو ، په اسونو سپاره ګرزيدل او جنګ و جدل کې بوخت وو هغوۍ لکه چې د اويستا دين خپل کړے نه وو۔ اويستا دغه خلک " توران" ګناه ګار بللي دي ۔
ارين د دغه ټبرو نوے نوم دے چې غالبآ دا نوم ورته پارسيانو ورکړے وي خو ارين يوازې ساکان نه وو ، په دې کې هغه ټولې ټبرې شمير وې کومې چې مرکزي اسيا او د مرکزي اسيا نه ختيځ او لويديځ کې اوسېدې چې دغه د ساکانو نه سربيره پارسيان ، ماديان ، پارتيان ، سرمستان او ترشيان وو۔ برق صېب يې ارين نه مني خو ارين منلو کې څه قباحت نشته ۔
Saka Aw Aswaka By Saadullah Jan Barq. History Of Pashtuns. History Of Saka In Pashto. Pashto Article About Saka And Aswaka History. Pashto Blogs. Pashto History Blogs. Pashtun History Blogs by Saadullah Jan Barq
Comments
Post a Comment
Thanks for visiting Pashto Times. Hope you visit us again and share our articles on social media with your friends.