د ابن خلدون (مقدمتہ فی التاریخ)
نامتو مورخ او د بشري او سماجي علومو پوه ابن خلدون د کال ۱۳۳۲م د مئ پر ۲۷م د تیونس په ښارګوټی کې زيږېدلی او د کال ۱۴۰۶ د مارچ په ۱۹ مه د مصر په پلازمېنه قاهره کې وفات شوی دی، ابن خلدون له زدکړو وروسته د خپل هېواد د دولتي ارګن برخه او په حېث د وزیر ئې کار پيل کړ، خو وروسته د يو لړ ستونز له امله د اندلس (سپين) هېواد غرناطه (Granada) نومي ښارګوټي ته ستون شو، بيا د مصر پلازمېنې قاهره ته ولاړ او هلته ئې په د مصر په نامتو پوهنتون (الازهر) کې په حېث د استاد کار پيل کړ، د علمي تاريخ په اوږدو کې ابن خلدون د علم تاریخ، ټولپوهنې او سیاسي علومو بنسټ اېښوونکی او باني ګڼل کېږي، نوموړي مورخ او لیکوال که څه هم د (العمر) په نوم د اندلس د عربانو ضخيم تاريخ او يو شمېر نو تاریخي اثار لیکلي دي خو د هغه چي کوم کتاب تر ټولو زیات شهرت وموند هغه (مقدمتہ فی التاریخ) دی، په دې تاريخي اثر کې نوموړي مورخ د تاریخ، ټولپوهنې، سياست، اقتصادياتو، ادب او یو شمېر نورو اړوندو موضوعاتو په اړه ډېر ګټور او تفصيلي بحثونه کړي دي، دا ضخيم کتاب (مقدمتہ فی التاریخ) کابو دوه پنځويشت لوئ او کوچني مطالب او د پښتو ژباړه ئې (۷۸۵) مخونه لري، ياده دي وي چي دا تاريخي اثر اوسمهال (د خلدون د مقدمې) په نوم شهرت پېژندل کېږي، دا کتاب د نړۍ زياترو ژبو ته ژباړل شوی دی، پښتو ژباړه ئې د (محمد زبېر شفيقي صاحب) په لاس شوې او د کابل د (اکسوس خپروندوئ ټولنې) له اړخ په کال ۲۰۲۰م کې په مجلده بڼه او اعلی کاغذ چاپ شوی دی.
يادونه: ما دا کتاب د يو شمېر نورو اثارو په څنګ کې کابو په دوو مياشتوکې ولوست، هر عنوان ئې جالب او دلچسپ راته ښکار شو، د تاریخ، سوشيالوجي، سوشل ورک، انتهراپالوجي، پوليټيکل سائنس، ای ار، لټرېچر، جيوګرافي او اسلامک سټډيز لوستونکي ته هم مشهور ورکوم چي ارومرو دا تاریخي اثر مطالعه کړي
Comments
Post a Comment
Thanks for visiting Pashto Times. Hope you visit us again and share our articles on social media with your friends.