Ghani Khan Baba Nazam. Stargo Da Janan Ki Zama Khkuli Jehanona Di Explained.
د غنی لټون
لیک - محمد یوسف بونېرې
مقیم کولالمپور ملایشیا
دعا
سترګو د جانان کښې زما ښکلی جهانونه دی
وا دې خله دنیا زه وږے ستا د دنيا نه يم
تشریح
غنی خان په دې نظم کښې انسان ته د دعا د غوښتلو هنر او هدف تعلیموی او الله ته لاس په دعا دې او وائی ورته چې اې زما جانانه !!،خلق په دعا کښې ستا نه هر هغه څه غواړی کوم چې د دې دنیا او د هغې دنیا سره متعلق دی یعنی دنیا او جنت .. خو زما د پاره دا جهانونه هیڅ حېثیت او اهمیت نه لری ولې چې زما په نیز ستا مینه د هر څه نه زیاته قیمتی ده او زه غواړم چې ته ما ته د مینې په سترګو کتل شروع کړې او ته بنده ته هله د مینې په نظر کاته کوې کله چې بنده د خپلو خواهشاتو حصارونه مات کړی او راوئې غورځوی کومې ته چې د دنیا مینه وائیل شی نو اې زما ربه ستا د مینې په خاطر ما دنیا د زړه نه او د لاسونو نه اوغورځوله ولې چې زه ستا د مینې وږې یم او ستا د دنیا وږې نه یم
ګوره د فقیر کچکول کښې تاج د سکندر دے پروت
زه يم د سخيانو ، د شومانو ګدا نه یم
تشریح
غنی خان په دې دویم بند کښې مخلوق ته د بادشاه د جوړېدو فارموله ښائی او وائی چې که بادشاهی غواړئ نو فقیری اختیار کړئ لکه رحمان بابا چې وائی
بادشاهی د ګدایانو په دعا شی
زه رحمان هله بادشاه شوم چې ګدا شوم
یعنې حقیقی بادشاهی خو د دنیا د غم نه خلاصې دې او د دنیا د غم نه الله هغه انسان په امان ساتی څوک چې د الله په مینه کښې دنیا پریږدی
او زه د سخیانو نه غوښتل کوم او سخی هم ته ئې اې زما ربه که ستا په مقابله کښې د دنیا واکداران هرڅومره انسان ته مالداران په نظر راځی خو ولې په حقیقی معنو کښې دوئ شومان وی او د شومانو نه زه چړ نه غواړم ولې چې د شوم نه د څه څیز طمع لرل لوئ حماقت وی
زه ئې په غرور درنه د مينې په نوم غواړم
زه ملنګ بې نیازه ستا د وير واوېلا نه یم
تشریح
غنی خان په دې دریم بند کښې مخلوق ته په الله باندې خپل ناز ښائی او وائی چې ځه ستا نه ستا مینه د خپلې مینې په غرور یعنې په وسیله غواړم ولې چې هرکله زما ستا سره بې کچه او بې لالچه مینه ده نو ته به هم زما د مینې په ځواب کښې ما له مینه راکوې او زه په تا مئین یم او مئین د محبوب نه فقط زړه ځکه غواړی چې ده ورله زړه ورکړې وی غنی خان د الله نه مینه د مینې په زور غواړی خو په ویر او واوېلا نه ولې چې غنی خان په دې ایت یقین لری چې والله علیم بذات الصدور یعنې الله د پټو زړونو د معاملاتو نه هم خبر دې او په زړه کښې غنی خان فقط الله له ځائ ورکړې دې او د عاشق د پاره هم دغه خلوص او اخلاص د معشوق سره د بلا تکلفئ سبب جوړ شی
یو د سپوږمۍ څاڅکے درنه ټيک له د يار غواړم
زه یم د خالونو ، د لالونو ګدا نه یم
تشریح
غنی خان په دې څلورم بند کښې د کائیناتو حسن ته اشاره کوی د کوم په لیدو چې د عاشق زړه لمحه په لمحه د الله د مینې نه نوی نوی خوندونه اخلی کوم چې د قرب الهی بنیادی پوړئ دی مقصد دا دې چې غنی خان الله ته دا خواست کوی چې په کائیناتو کښې مې د غور فکر او تدبر کولو نه مه محروموه ولې چې په مخلوق غور فکر او تدبر زما د زړه تورې تارخانې رڼا کیږی او هم دا صلاحیت درنه تر مرګه پورې غواړم د دوئ په کتلو به زه خلقو ته ستا ستائینه کوم ځکه چې په ما فرض هم ستا ستائینه ده ستا تعریف کول دی او دا هله ممکن کېدې شی کله چې زما په زړه کښې د حسن پرستئ ماده موجوده وی خو دا حسن پرستی ستا د معرفت د پاره غواړم چې تا اووپېژنم او تا اوومومم او د دغې غرض په حاطر زه دا چغې وهم چې زه غیرالله نه غواړم یعنې د لالونو ګدا نه یم الغزض د کائیناتو حسن ستا د حسن او د ښایست د شان سندرې وائی څومره چې په کائیناتو کښې ښایست خوریږی دومره به زه ستا مینه د ستا د بندیګانو په زړونو کښې په اسانه کرلې شم .. هم دغې ته غنی خان د یار ټیک وائی
هغه مستی غواړم چې ئې مرګ نه شی وژلے
زه دې د غمونو د بېگا او سبا نه یم
تشریح
غنی خان په دې پنځم بند کښې خپله مدعا مکرر کوی چې یا ربه ! زه ستا د مینې هغه لامحدوده دولت غواړم په کوم چې د مرګ ډاکو هم ډاکه نه شی غورځولې او کوم چې د دنیا او اخرت یو غاصب هم زما نه غصب کولې نه شی او په اصلی معنو کښې د الله حقیقی او دایمی مینه د انسان د پاره هغه مستی وی چې مرګ ئې هم وژلې نه شی او د دې برعکس د الله د غېر مینه د سبا او بېګا غمونه دی بس څوک چې هم د مخلوق په فریبی مینه کښې مبتلا وی نو چرې ئې هم زړه له غمونو نه خالی کیږی نه ..
او تشه دنیاګئ که دی بخښی نو اے امیره !
ستا شوه ستا دنیا زه وږې سنا د دنیا نه یم
تشریح
غنی خان د دعا په اختتام کښې هم د دنیا نه د بې زارئ اظهار کوی او وائی چې اې زما جانانه ! که چرې ته په ما تش د دنیا پیرزؤنه کوې نو دغه خاطر دې د ځان سره جمع کړه ولې چې زما بې ستا نه دنیا هډو هم نه ده پکار لکه چې يو شاعر وائی
د زړګی کور مې سوې سکور ښه دې
چې بې له تا شی پکښې اور ښه دې
یعنی په دنیا کښې ستا لټون زما لویه سرمایه ده او چې دغه نه وی نو دنیا دې د ځان سره سنبال کړه زما نه ده پکار
Comments
Post a Comment
Thanks for visiting Pashto Times. Hope you visit us again and share our articles on social media with your friends.