Arab Classic Umara Ul Qais In Pashto By Latif Yad

 

Arab Classic Umara Ul Qais In Pashto By Latif Yad. Biography And Poetry Of Classic Arab Poet Omara Ul Qais. 

دعربو دجا هلیت د زمانې

یو مشهور شاعر امرؤالقیس :

د امرؤالقیس له نامه سره به ډیر هغه لوستونکي آشنا وي چې دعربي ژبې دشعر او ادب مطالعه یې کړي وي .دعربو دغه مشهور شاعر دسعودي عرب په نجد کې زیږیدلی و .دده اصلي نوم جندح و چې وروسته په امرؤالقیس سره مشهور شو . دی دجاهلیت دزمانې مشهورشاعر تېرشوی دی چې ان داسلامي دورې سترو شخصیتونو او شاعرانو دده دشعرونو او قصایدو ستاینه کړې ده. باید وویل شي چې دعربو دجاهلیت زمانه هغه زماني واټن ته ویل کیږي چې دحضرت عیسي دزمانې نه دحضرت پیغمبر دبعثت زمانې ترمنځ موده وه او داموده ۶۲۰ کلونه وه .دې زما نې ته ځکه عرب دجاهلیت زمانه وایي چې عربانو اصنامو او بتانو ته سجدې کولې او لمانځل یې .

امر والقیس د حُجر زوی او دمور نوم یې فاطمه وه . پلار یې دبني اسد په قبیلې واکمني کوله. ویل کیږي چې امرؤالقیس په کوچنیوالي کې له بدوخلکو سره ناسته ولاړه درلودله اوپه عیشونو او دشرابو په نشو کې به ډوب و او له همدې کبله یې پلار له خپله کوره وشاړه ،خوکله چې دبني اسدقبیلې خلک دده دپلار پر خلاف راپورته شول او هغه یې وواژه نودغه بدخبر ده ته هغه وخت ور ورسید چې دی دشرابو پر څښلو لګیا و او دشرابو په نشه کې ډوب و، ده په دغه وخت کې وویل چې پلار مې دې خدای وبخښي پر کوچنیوالي کې یې زه له کوره وشړلم او اوس چې لوی شوم دخپلو وینو غچ او انتقام یې ماته پرېښود،هماغه و چې دخپل پلار ددښمنانو نه دغچ او بدل اخیستلو په فکر کې شو ، خویارانو ورسره وفاونکړه او دي یې یوازې پرېښود او هغه هم مجبورشو او دترکییې مشهورښار انکرې ته لاړ او بیاوروسته هماغلته مړشو.

دجاهلیت په دوره کې د امرؤالقیس سربېره شپږ نورمشهور شاعران هم تېر شوي دي چې دهغو نومونه زهیر ابن سلمی ، عمرو بن کلثوم ، عنتره بن شدان ، لیبد بن ابي ربیعه ، حارث بن حلزه او طرفه بن العبد دي چې د امرؤالقیس په ګډون دغو اووشاعرانو ته عرب«شعراء المُعَلَّقات السَبع» وایي . ویل کیږي چې د امرؤالقیس په ګډون به دغوشاعرانو خپل شعرونه دکعبې شریفې پردیوال ځړول څو په خلکو کې شهرت ترلاسه کړي

دعربو دجاهلیت دورې دشاعرانو زیات شعرونه دصحراوو، بیدیاوو، اوښانو ، اسانو، دنجونو دښایست او پر خپلو قبیلو دویاړ په اړوند ویل شوي دي .همداراز دوی دميړانې ، سخاوت او ځوانمردۍ په اړه هم ګڼ شمېر شعرونه ویلي دي .

ما یووخت دهندوستان دډیلي په پوهنتون کې دعربي ژبې یولنډ مهالی کورس کې داخله کړې وه او زموږ په نصاب کې ددغو شاعرانونومونه او ددوی دکلام لنډې بېلګې هم راغلې وې چې دا دی نن تاسو ته د امرؤالقیس دعربۍ شعر د رې بیتونه د پښتو ژباړې سره یوځای راوړم :

وليل كموج البحر ارخي سدوله…علي بأنواع الهموم ليبتلي

فقلت له لما تمطي بصلبه…و أردف أعجازا و ناء بكلكل

فيا لك من ليل كأن نجومه…بكل مغار الفتل شدت بيذبل

او شپې چې دسمندردموجونو او څپو په څېر په خپلو غمونو او سختیو سره خپلې پردې پر ما وغوړولې څو ما وازمویي او کله چې دغو شپو خپل داوښ په څېر شا ماته را اوږده او خپله سینه ارته کړه،

ما ورته وویل : ای شپې حیرانوونکې ده داسې ښکاري چې خپل ستوري دې دیذبل ( دیوه غره نوم دی ) پر غره پورې په سختو او کلکو رسیو سره تړلي دي.

دا هم دامرو القیس دلامیه قصیدې څو بیتونه په لاندیني ویډیو کې :

https://www.facebook.com/yasirmuhammad.khan/videos/260569512657462

(یاد)