Pashto Times

 «د پېژند (هويت) او ښکلا تلپاتې نښه: د پښتنې افغان ښځو خالونه( ټاټوګان)»  «ځواک مند افغان» د افغانستان د کلتوري منظر د غرنیو زړه‌ونو په منځ کې د یوې ژوندي میراث نښې پراته دي، د پښتنې ښځې د مخ خالونه ( ټاټوګان). دا نښې یوازې د ښکلا زینت او د دودیزو نښانو رنګیني نه دي؛ بلکې د تلپاتې پېژند، قبایلي میراث او د ماتېدونکي تاریخ د تسلسل سمبولونه دي، چې په غوښه کې انځور شوي او د زرګونو کلونو له لارې تر نن ورځې ژوندي پاتې دي. په پښتو کې د «خال» ټکی په مانا د «ډاټ/داغ» دی، خو د پښتنې افغان ښځې په ژوندي تجربه کې د دې مانا تر دې ډېره پراخه ده. دا خالونه او هنري بڼې یوازې د ښکلا لپاره نه دي، بلکې د پېژند، هويت او د نیاګانو (اناګانو)د تړاو تلپاتې سمبولونه دي، هغه نښې چې د تاریخ طوفانونه یې هم نه شول ختمولی. د پښتني په کلیوالو او قبایلي سیمو کې نسلونه نسلونه ښځو پر خپلو مخونو خالونه ایښي دي. دا عمل، چې تل يې حافظې د زړې ښځې په لاس ترسره کېده، له واده مخکې یو ډول «مراسم د تېرېدو» او د قبیلې د تړاو سمبول و. د تېره ستن او د طبیعي رنګ په مرسته ځانګړي ټکي، کرښې او بڼې د تندي، زنې او ګالونو پر مخ ل...

 سوشیلا کارکی — عبوری وزیراعظمِ نیپال نام: سوشیلا کارکی عہدہ: عبوری وزیراعظمِ نیپال تاریخِ آغازِ عہدہ: 12 ستمبر 2025 خصوصیت: نیپال کی پہلی خاتون وزیراعظم زندگی، پسِ منظر، اور تعلیمی قابلیت سوشیلا کارکی 7 جون 1952 کو بیراٹن گر، مورنگ ضلع، مشرقی نیپال میں پیدا ہوئیں۔ ان کا تعلق ایک کسان گھرانے سے ہے، اور وہ سات بہن بھائیوں میں سب سے بڑی ہیں۔ تعلیمی لحاظ سے: بی اے کی ڈگری انہوں نے میہندرا مورنگ کالج، بیراٹن گر سے 1972 میں حاصل کی۔ ماسٹرز ان پولیٹیکل سائنس انہوں نے بنارس ہندو یونیورسٹی سے 1975 میں کیا۔ قانون کی ڈگری (ایل ایل بی) انہوں نے ٹریبوون یونیورسٹی سے 1978 میں حاصل کی۔ عدالتی و پیشہ ورانہ سفر عدالت میں وکیل کا کام شروع کیا اور 1979 سے قانونی پیشے میں سرگرم رہیں۔ 2010 میں وہ سپریم کورٹ کی مستقل جج بنیں۔ جولائی 2016 سے جون 2017 تک سپریم کورٹ کی چیف جسٹس رہیں — نیپال کی پہلی خاتون چیف جسٹس ہونے کا اعزاز انہیں حاصل ہے۔ عبوری وزیراعظم بننے کا پسِ منظر سوشیلا کارکی کو عبوری وزیراعظم مقرر کیا گیا، ایک ایسے سیاسی بحران کے بعد جو نیپال میں کئی دنوں سے جاری احتجاجات کی وجہ سے پیدا ہوا۔ یہ...

 د خوشحال خان خټک رح سکنی او کشری ورور جمیل بېګ . ----------------------------------------- نوموړی د شهباز خان زوی او د پښتو د ستر شاعر خوشحال خان خټک رح سکنی او کشری ورور دی، دی د فقیر جمیل بېګ او د میا جمیل په نوم سره هم مشهور دی، خوشحال بابا پۀخپلو شعرونو کې د دۀ ستاینه کړې ده او په خپلې یوې بوللې (قصیدې) کې یې چې په ۱۰۸۰ لېږدیز/هجري کې یې لیکلې ده، داسې وایی: یو مې سکه ورور دی چې حق لاره یې نیولې دوه ورونه مې نور دي یو په غم درېيم بېغمه د افضل خان په تاریخ مرصع کې راغلي دي، کله چې د ده پلار شهبازخان شهید شو، جمیل بېګ هم ټپي شوی و او د خپل ورور سره په اس سور شو او د خپل پلار د وینو بدل یې واخیست او تر هغې وروسته یې اړغوني/ عازي، فقیري غوره کړه. فقیر جمیل بېګ د کاکا صاحب شېخ رحمکار مرید و، د کاکا صاحب خاورو ته د سپارلو په وخت کې خوشال بابا او فقیر جمیل بېګ دده مړی/ جسد مړستون/ قبر ته ورکوز کړ او په دې وخت کې فقیر جمیل بېګ د شېخ رحمکار په اړوند لاندېنۍ لنډۍ ( ټپه ) وویله: په بوی دې ټول عالم خوشبوی شو اصلي چندڼه په تا پرېوتل ګردونه په هغه دره کې چې دی اوسېده نو یو جومات او یوه حجره...

 Sharar Safi Pashto Ghazal. Pashto Poetry In Text. نه دې خبرو ته زه پريښودم نه تا څه ووی نه ډیوه بله شوه او نه ورته هوا څه ووی زما له نومه چې منکره شوې بېوسې نجلۍ هغه شیبه درته د خپل زړګي درزا څه ووی؟ شرره نن مې درپسې له حده ډېر وژړل شرره نن دې په همزولو کې یو چا څه ووی شرر ساپی ✍🏻

 پشاور سے کوہاٹ  جانے والی سڑک کے کنارے نصب ایک مجسمہ ہے جس کے اوپر ایک عرصے تک پردہ پڑا رہا۔ استعاراتی نہیں، اصل پردہ، جس کے تلے پتہ نہیں چلتا تھا کہ کیا چیز چھپی ہوئی ہے۔ پشاور کے سفر کے دوران جب بھی ہماری نظر اس پر پڑتی ہم سوچتے کہ یہ کون ہے اور گزر جاتے۔ پھر جب دوبارہ پشاور آنا اور جانا ہوتا تو دیکھ کر پھر ذہن میں آ جاتا کہ یہ کیا ہے۔ پھر ایک دن اس مجسمے سے پردہ ہٹ گیا۔ مگر سمجھ پھر بھی نہیں آئی کہ یہ مجمسہ آخر ہے کس کا جو یہاں درہ آدم خیل میں سرنگ سے اگے نصب کیا گیا ہے۔ جس کے ساتھ ایک پگڑی یا شملہ بھی نصب کیا گیا ہے۔ مگر شملے پر ہم پھر کبھی قلم اُٹھائیں گے پہلے اس مجسمے کی تاریخ کو کریدتے ہیں۔ ایک دن سفر کرتے ہوئے ایک بوڑھے بابے نے اس مجسمے کے بارے بتایا تو ہمیں خود پر افسوس ہوا کہ اس پتھر کے مجسمے کے پیچھے ایک بہت بڑی تاریخی سچائی پوشیدہ ہے۔ شاید اس کی وجہ یہ ہو کہ تاریخ ہم سے چھپائی گئی ہے۔   اب ہم بتا ہی دیتے ہیں کہ یہ مجسمہ ایک تاریخی شخصیت عجب خان آفریدی کا ہے جنہوں نے انگریز سامراج کی مخالفت میں 1923 میں درہ آدم خیل میں لڑائی لڑی تھی اور یہ لڑائی اس وقت شد...

 . افغان مہاجرین متعلق اصل حقائق:  افغان مہاجرین کی واپسی کے حوالے سے پروپیگنڈا کیا جا رہا ہے کہ انہیں واپسی کے لیے مناسب وقت نہیں دیا گیا۔ جھوٹ پھیلایا جا رہا ہے کہ جن کے پاس Proof of Registration (PoR) کارڈ ہے، انہیں واپس کیوں بھیجا جا رہا ہے؟پاکستان کے خلاف یہ بھی جھوٹ بولا جاتا ہے کہ پاکستان مہاجرین سے متعلق عالمی قوانین کا پابند ہے۔ پاکستان نہ تو 1951 کے Refugee Convention کا دستخط کنندہ ہے اور نہ ہی 1967 کے اضافی پروٹوکول کا۔ لہٰذا، اس پر وہ پابندیاں لاگو نہیں جو ان دستاویزات میں درج ہیں۔  البتہ بین الاقوامی راٸج قوانین (International Customary Law) کو مدنظر رکھا جا سکتا ہے۔ اور سب سے بڑا جھوٹ یہ کہ پاکستان عالمی امداد یا ڈالرز کے بدلے افغان مہاجرین کو پناہ دیتا ہے ۔افغان مہاجرین دیگر ممالک میں بھی ہیں انہیں کوئی کتنے پیسے دیتا ہے ؟جو پاکستان کو دے گا ۔اور خود افغانستان کے اندر ان کو کوئی امداد نہیں ملتی تو پاکستان کے اندر کیسے ملے گی؟ افغانی جو پیسے پاکستان لیتا ہے وہ خود ڈائریکٹ لے لیں اور اپنے گھر جائیں۔ افغان مہاجرین 1979 سے پاکستان میں آ رہے ہیں۔ روس-افغان جنگ،...

Pashto Music By Maulana Khanzeb Khan Bajaur.  پښتو موسيقي – مولانا خانزېب زمونږ د دې ډول ليکونو نه مقصد اولس ته علمي شعور ورکول دي. د کفر او ارتداد د فتوو او نۀ زغم پۀ ځاے مکالمې او مثبت بدلون ته پۀ خپله خاوره وده ورکول دي. پۀ چا خپل نظر ورتپل نه بلکې خپله پۀ دليل وئيل او د بل پۀ دليل سره د اورېدو کلتور زېږول دي. موسيقي حلال او حرام پۀ خپل ځاے يو ستربحث دے خو مونږ د دې صنف پۀ تاريخي شاليد بحث پۀ مخ بوتلل غواړو . پۀ افغانستان کښې چې نن سبا کوم سياسي چاپېرچل دے نو د ډېرو ستونزو سره د موسيقۍ سره تړلي خلک هم د ډېرو ستونزو سره مخ دي. دې وضعيت ځنې پښتانۀ ځوانان ډېر حساس کړي دي خو کۀ مونږ وګورو نو د افغانستان يوازې موسيقي نۀ ده بلکې دومره ټولنيزې ستونزې پېښې دي چې هره يوه ستونزه د افغانانو پۀ افغاني ننګ موړ وګړي هره ورځ ډېر زوروي . دوېمه دا چې کۀ د ميوزک خبره وکړو نو پۀ افغانستان کښې د ميوزک سره وخت پۀ وخت همېش د دربار له خوا شخړې پاتې شوي. لياقت تابان ليکي چې د باختر پۀ سيمه د اسلامي دورې پېل کېدو سره درباري موسيقي پۀ بشپړ ډول لۀ مېنځه لاړه ځکه پۀ اسلام کښې د جمهور علماء د رايه موافق د م...

 د استاد تره کي صيب لنډي کيسې :    ټول انساني تاريخ د واکمنو باچاهانو او د لوړو طبقو څخه ډک دى، په تاريخ کي ډېر کم ذکر د ټيټې طبقې يا خواريکښ طبقې راځي او د ټيټې طبقې ذکر په تاریخ کي په اوړو کي د مالګي په څېر وي. همدا راز د افغان قام تاريخ هم په زياته توګه د لوړي طبقې تاريخ دى او د لوړي طبقې لخوا ليکل شوي دي، په ياد تاريخ به مخکې کېداى شي چا د افغان ټولني د ځپلي او غريب طبقې نمایندګي کړي وي خو که په ښکاره ډول د لاندې طبقې په نمایندګي که چا د ادب په ډګر کي قلم پورته کړى او باقاعده يې د سياسي مبارزې له لارې د ټيټې طبقې د سرنوشت بدلولو لپاره اواز پورته کړي وي هغه د ختيځ نابغه ملګرى نور محمد تره کى يادېږي.  د ارواښاد نور محمد تره کي په قلمي آثارو کې يوه برخه د لنډو کيسو ده. هغه لنډي کيسې چي د افغان پرهنګ اساس تعميروي. په١٩٤٢ زېږدیز کال په وار وار د استاد تره کي صيب دغه لنډي کيسې په کابل مجله کې چاپ کېدې.  کال ۲۰۰۴ء کې د روسيه افغان کلتوري ټولنې د ملګري تره کي خواره واره لنډي کيسې په يوه کتابي بڼه چاپ کول يوه اړتيا وبلله او د ډېرو پلټنو او څېړنو وروسته يې د ارواښاد ۱...

 همداراز دخیبر او باجوړ په ایجنسیو کې هم لګ ډیر مومند میشته دي.  دپښتونخوا په مرکز پیښور ښار، بډه بیره، سربنډ، بهادر کلی، ماشوخیل او خوا و شا سیمو کې هم زیات شمیر مومند استوگنه لري.  همداراز زیات شمیر مومند په مومند نامه کې هم آباد دي (ده آبازو ده کلي نه واخله تر تخت بهائي مردان پورې (مندني، هریچند، ډهکې، امیر آباد ، زیم، شکور، مارغان، تورډهیر، شوډاګ، ګنډهیرې، بدرګه، خادې کلې، فضل آباد او داسې نور ډیر کلي)) دپښتنو په شجرو کې دمومندو دښاخونو نومونه : کالا، یعقوب، حسن، مهلي، عمر، مندو ، کوکو، میار، موسی زي، ترک، شجاع، حلیمزي، خویزي، بایزي، ترکزي، دویزي، اتمانزي، مندوزي، زاخیل، حسن خیل، هزاربوز، سلیمان خیل، مندرزي، غبازي، امازي، یاکوب،  موسی زي، ابراهیم خیل، ابا خیل، غازي، متي زي، احمد، ایوب، شاتوخیل، ساک، تور، اکا خیل، پایخیل، بهلول خیل، داودزي، مریم زي، خواجه زي، تاجوزي، عمرزي، باقي زي، حاجي خیل، عثمان خیل، سدوخیل، ابوزي ، کالازي، اکازي، موسی خیل، خوگاخیل، ماماخیل، نظر خیل، باره خیل، اتمرخیل، عیسی خیل، کوډاخیل، مټاخیل، بوټوخیل، مدوخیل، ضرب علی خیل، بران خیل، عیسی خیل،...

Afeganistão – História, Cultura, Notícias e Atualidades | Pashto Times Afeganistão – História, Cultura, Notícias e Atualidades Publicado por Pashto Times – Seu portal de notícias e análises sobre o Afeganistão Introdução ao Afeganistão O Afeganistão , conhecido em português como Afeganistão , é um país localizado no coração da Ásia Central e do Sul. Sua importância geopolítica e histórica o torna um ponto de interesse global, com pesquisas crescentes relacionadas a províncias como Kunar , Nangarhar , além da capital Kabul . História e Herança Cultural do Afeganistão A história do Afeganistão remonta a milhares de anos, sendo uma encruzilhada de impérios como persas, gregos, mongóis e britânicos. A rica cultura do Afeganistão inclui poesia, música tradicional, a famosa hospitalidade pashtun e uma diversidade étnica única. Pesquisas sobre...