Sheen Khalai. Sheen Khal, Tattoo by Pashtun Women. Latif Yaad Pashto Blog
محترم اګر چه پښتانه ایسټرن ایرانین نسل دے خو د برصغیر اوسیدوتکی دي.او دی علاقه ته ګندهاره واي چه د پښتنو اصل ټاټوبے دے.ګندهارا خلق بنیادي طور یا خو هندوان وو او یا د بدھ مت منونکي وو. د پښتنو اصل او بنیاد هندو دے.د دوئ تاریخ ریګ وید او اویستا دي چه دا د هندوانو او د زرتشتي مذهب منونکو دواړو ډلو مذهبي کتابونه دي.په مخ او لاسونو خال جوړول د هندوانو د زرګونو کالو پخوانے ثقافت دے.او چه برصغیر کښی هر څومره لوی او واړه قامونه اوسی نو خال جوړول د دغه ټولو قامونو د ښځو دود دستور دے.
دپښتو دفولکلوري شعرونو په لړکې لنډۍ( ټپه)دټول بشریت دفلکلوري شعرونو دسترې شتمنۍ یوه برخه ده. دلنډیو ستر اهمیت په دې کې دی چې دهغه سندریزه ځانګړتیا په ټولو شعرونو او سندرو کې ساری نلري .
دپښتو لنډیو لمن خورا پراخه او ارته ده. په لنډیو کې دطبیعت ټولو پدېدو ته ځای ورکړل شوی دی.په پښتو لنډیو کې نه یوازې ښکلااو ښایست ، سپوږمۍ ، ګل ، بلبل،عاشق او معشوقه ستا یل شوي دي ، بلکې دښکلا او ښایست نورو نښو او بېلګو ستاینه هم شوې ده چې په ښکلا او ښایست کې مهم رول لوبوي.
په لاندنیو پښتو لنډيو ( ټپو ) کې دزنې او خال یادونه شوې ده :
ورانه دکور کلي یاري کړې
دزنې خال مې دیوالو وسولاونه
خالونه واړه دي خالونه
د زنی خاله لیونی دې کړم مینه
خال ېې په غونډه زنه کیږده
بیامی ورپریږده چې یې ښکل کړمه مینه
خدايه د مور يې ورته پام کړې
چې په لنډۍ زنه يې ووهي خالونه
په زنه درې خالونه کېږده
لکه هندۍ په ټنډه مه وهه خالونه
که دې شرابو ته زړه کیږي
زما په زنه خولې ډنډ ولاړې دینه
جانانه ته مې غولولې
خال مې دخامونيلواېښی وران به شينه
جانانه پاڅه ماته ګوره
شين خال پرزنه سلامي ولاړه يمه
تاچې شین خال په زنه کېښود
مادکفن پیسې په پور راوړې دینه
دزنې خال دې مجلسي دی
دتندي خال دې مرورپخلاکوینه
خال يې په غونډه زنه کېده
بيا ما ورپرېده چې پرې څه نخرې کومه!
خالونه ټول دمخ خالونه
دزنې خال دې مرور پخلا کوینه
دزنې خال دې مبارک شه
تا به دزړه له ډيرې مينی ايښی وينه
په زنه شنه خالونه کیږده
شونډو ته رنګ ددنداسې ورکړه مینه
زما دزنې دسرخاله
دآشنا ماله امانت به دې ساتمه
د کرونا وایرسه ورک شې!
اوس به د زنې خال په ماسک کې پټومه
جانان مې کټ کې مرور دی
د زنې سر پسې چاپېره ګرځومه
ملا تادي که اﺫان وکه
د ﺯنې سر مې جانان کندې وندې کړَنه
خالونه ټوله امیران دي
د زنې خاله نوکري به دې کومه
زنه دې ټینګه راته نیسه
زما شکرې دې مدام خوړلې دي نه
د زنې خال دې داسې ښکاري
لکه په پيو کې لونګ پريوتي وينه
تر دېوال دوه ګوتي سر لوړ که
د زنى خال به دى دېوال و رژوينه
څو د مجلس یاران خبریږي
زما به یې زنه په ململ تړلي وینه
لاس دې د زنى لاندې مه ږده.
ستا به عادت وى ما به ورک د ملکه کړينه
ما ليوني کارونه پرېښول
او تا په غونډه زنه بيا کېښول خالونه.
خالونه واړه سرداران دي
د زنې خاله نوکري به دې کومه
باڼّه دباد سره رپیږي
جینۍ چې خال په زنه ږدي څوک به لرینه
مورې په زنه مې خال جوړکه
په کلی څه کړې یوهلک خپه کومه
سترګي یاقوت غاښ دي الماس دی
د زنې خال دې په هرچا اور لګوینه
ملا په خداې به شي بانګ وایه
د زنې سر مې جانان کندې وندې کړنه.
تر دېوال دوه ګوتي سر لوړ که
د زنى خال به دى دېوال و رژوينه
ملا تادي که اﺫان وکه
د ﺯنې سر مې جانان کندې وندې کړَنه ورکه دکور کلي ياري شه
د زني خال مې ديواله وسولاونه
زني دې نېسم بس کړه مه ځه
مساپر یاره زه منت درته کومه
که مساپر شوي بيا به څه خورې
کور دي خوراک دی د لنډۍ زنی خالونه
يار مې روژه کې خولګۍ غواړي
عالمه راشئ د دين خونه ورانه وينه
د زنې سر يې خوله کې راکړو
قسم یې راکړ چې مې وران نکړې خالونه
د زنې خال دې داسې ښکاری
لکه په پیو کې لونګ پریوتې وینه
چې مې ابۍ دادا خبريږي
ماته به يې زنه په ململ تړلې وينه
ﺯما په ﺯنه دي چاپ جوړ کو
بخېلې مور ته به ا وس څه بهانه کومه
مخ دې کابل خال پېښور دى
ﺯنه دې کوټه کندهار راياده وينه
خالونه یو وي یا خو دوه وي
جنۍ په زنه لکه مۍ کرلي دینه
زما جانان ملي بیرغ دی
تورې یې زلفې ،سرې یې شونډې ،شنه خالونه
طالبه خدای که به ملا شې
په کتاب پروت یې یادوې شینکي خالونه
Comments
Post a Comment
Thanks for visiting Pashto Times. Hope you visit us again and share our articles on social media with your friends.