Pashto Times

 #کتاب By Obaidullah Wardag سيد جمال الدين افغانی از افسانه تا حقيقت کتاب» د عبدالباري جهاني»  کتاب دی چې په ۱۴۰۴ يا ۲۰۲۵ کال کې چاپ شوی دی.  کله چې کتاب چاپ شو نو د کتاب نوم ما ته جالب ؤ او داسې ښکارېده چې کتاب په انتقادي بڼه ليکل شوی دی، زه د دې ډول کتابونو غيرمسلکي يا آماتور لوستونکی يم؛ يوه خوشبختي خو دا وه چې کتاب په بهرنيو هېوادونو کې انلاين د تر لاسه کېدو وړ ؤ.  کتاب ټولټال ۲۹۷ مخونه لري او په وطني دري ژبه ليکل شوی دی؛ په مقدمه کې جهاني صيب د سيد جمال الدين او کتاب په هکله لومړنۍ تبصره کوي او وايي کتاب دا نه څېړي چې سيد جمال الدين د افغانستان، ايران يا کوم بل هېواد دی، جهاني صيب له همدې پيل کوي او وايي چې د سيد جمال الدين په هکله مبالغه شوې ده او ډېری څه چې خپرېږي د بېلابېلو کسانو له لوري را جوړ شوي «افسانه نګاري» دي او مستند ندي.  د يادولو وړ ده چې جهاني صيب په خپل کتاب کې سيد جمال الدين ته د سيد خطاب کوي. موږ به يې هم وروسته سيد ليکو.  جهاني صيب وايي چې سيد په پښتو ژبه نه پوهېده او نه هم پدې هکله کوم ليکلی سند لري چې نوموړي دې په پښتو کومه کرښه ليک...

  ذیل میں حزبِ اسلامی کے سربراہ گلبدین حکمت یار کے پاکستان کی پارلیمنٹ کے نام کھلے خط کا مکمل اردو ترجمہ پیش ہے، جیسا کہ آپ نے اوپر انگریزی متن میں دیا ہے۔ (ترجمہ کو ادبی، درست اور بامعنی انداز میں پیش کیا گیا ہے تاکہ مفہوم برقرار رہے۔) بسم اللہ الرحمٰن الرحیم پاکستان کی پارلیمنٹ کے نام افغانستان کے مومن عوام کی جانب سے ایک کھلا خط السلام علیکم ورحمة اللہ وبرکاتہ میں افغان عوام کی جانب سے آپ کو سلام، احترام اور نیک تمنائیں پیش کرتا ہوں۔ افغانستان اور پاکستان کے درمیان موجودہ کشیدہ اور جنگی ماحول کے بارے میں میری چند گزارشات ہیں جنہیں میں آپ کے سامنے رکھنا ضروری سمجھتا ہوں۔ ہم اسلام آباد سے خطرناک خبریں اور سنگین نتائج کی دھمکیاں سن رہے ہیں — براہِ راست جنگ کی دھمکیاں۔ ہمیں سمجھ نہیں آتی کہ پاکستان کے باشعور اور مومن شہری اور پارلیمنٹ کے اراکین کیوں خاموش ہیں اور ایسی غیر ذمہ دارانہ دھمکیوں کو کیوں نہیں روکتے۔ آخر کیوں وہی کچھ ہو رہا ہے جو بھارت چاہتا ہے؟ بلوچ لبریشن آرمی  (BLA)  اور تحریکِ طالبان پاکستان  (TTP)  کا بدلہ افغان عوام اور پناہ گزینوں سے ...

 استنبول مذاکرات میں پیش رفت، اہم راؤنڈ اج متوقع— ٹی ٹی پی پر ڈیڈلاک برقرار،  باقی نکات طے پا گئے — سینئر طالبان عہدیدار استنبول میں جاری پاکستان۔افغانستان مذاکرات کے حوالے سے افغان طالبان کے ایک سینئر عہدیدار کے مطابق مذاکرات تاحال جاری ہیں اور اب تک زیادہ تر نکات پر اتفاق رائے ہو چکا ہے، تاہم کالعدم تحریکِ طالبان پاکستان (ٹی ٹی پی) کے معاملے پر ڈیڈلاک برقرار ہے۔ عہدیدار کا کہنا ہے کہ اج صبح 11 بجے مذاکرات کا ایک اہم راؤنڈ متوقع ہے، جو ممکنہ طور پر حتمی اور فیصلہ کن نشست ثابت ہو سکتا ہے۔  ٹی ٹی پی سے متعلق چند حساس امور اب بھی زیرِ بحث ہیں، جبکہ باقی بیشتر معاملات طے پا چکے ہیں 🇦🇫 Pashto Translation: په استانبول کې د پاکستان او افغانستان تر منځ روانې خبرې لا هم دوام لري. د افغان طالبانو يو مشر چارواکی وايي چې د خبرو ډېری ټکي نهايي شوي، خو د پاکستاني طالبانو (TTP) پر سر لا هم اختلاف موجود دی. چارواکی زیاتوي چې نن د سهار ۱۱ بجې يو مهم پړاو ټاکل شوی، چې ښايي وروستی او پرېکړه کوونکی ناستې ثابته شي. د TTP اړوند ځينې حساسې موضوعګانې لا هم د بحث لاندې دي، خو نور زياتره مس...

  پاکستان اور افغانستان کے درمیان ترکی میں مذاکرات: پاکستانی وفد نے تجاویز پیش کر دیں، افغان طالبان کی مشاورت جاری استنبول (خصوصی رپورٹ -خراسان ڈائری سے ماخوذ)  پاکستان اور افغانستان کے درمیان ترکی میں جاری امن مذاکرات کے دوران آج دوپہر پاکستانی وفد نے اپنی تجاویز افغان طالبان نمائندوں کو باضابطہ طور پر پیش کر دی ہیں۔ باخبر ذرائع کے مطابق افغان وفد اس وقت ان تجاویز پر غور و خوض کر رہا ہے، جبکہ پاکستانی ٹیم ان کے باضابطہ جواب کی منتظر ہے۔ ذرائع کے مطابق پاکستانی وفد کا بنیادی مطالبہ سرحد پار سے ہونے والی دراندازی اور افغانستان کی سرزمین سے منصوبہ بند حملوں کی روک تھام سے متعلق ہے۔ پاکستانی نمائندوں نے واضح کیا ہے کہ ان حملوں اور ان کے پسِ پردہ عناصر کے خلاف مؤثر اور ’’نقطہ وار کارروائی‘‘ ناگزیر ہے۔ دلچسپ بات یہ ہے کہ مذاکرات میں پاکستانی طالبان (ٹی ٹی پی) کی ممکنہ دوبارہ نقل مکانی یا ان کے اہلِ خانہ کی افغانستان سے واپسی کو اس وقت ترجیحی مسئلہ نہیں سمجھا جا رہا، بلکہ زور صرف اس بات پر دیا گیا ہے کہ دہشت گردی کے مراکز اور منصوبہ ساز گروہوں کے خلاف عملی اقدامات کیے جائیں۔ ...

 علمائے قدیم کا ذوقِ موسیقی  اکیسویں صدی کے مذہبی علماء خاصے بدذوق واقع ہوئے ہیں ، لگتا ہے لطیف جذبات ان کو چھو کر بھی نہیں گزرے ، فنون لطیفہ کے پیچھے ہمیشہ "ڈانگ آزمائی "کرتے پائے جاتے ہیں ، رقص ان کے نزدیک فحاشی ہے ، ڈھول ڈھمکے ان کے نزدیک غیر شرعی ہیں  ، موسیقی ان کے ہاں حرام ہے ، پچھلی صدیوں کے علماء جنھیں یہ بے سرے ملاں اکابر اکابر کہتے نہیں تھکتے وہ تو خاصے اہل ذوق میں سے تھے ، ان کے ذوق کا ایک قطرہ بھی اس صدی کے علماء کو نہیں ملا ۔۔ شاہ عبد العزیز محدث دہلوی کو دیکھیے ، شاہ ولی اللہ کے خانوادہ کا بڑا نام ، جہاں سے مسلمانان ہند روحانی و دینی فیض پاتے تھے ، مگر شاہ صاحب کے ذوق کا یہ عالم ،علم موسیقی پر وہ دسترس کہ دہلی کے موسیقاروں میں کوئی فنی اختلاف پیدا ہو جاتا تو تصدیق کے لئے شاہ صاحب سے رجوع کرتے ۔۔ ابوالکلام آزاد کے  ذوق موسیقی کے کیا کہنے ، کہاں الہلال و البلاغ کا آزاد ،کہاں ترجمان القرآن کا شیخ الہند ، مگر موسیقی سے دلچسپی کا یہ عالم کے چار سال موسیقار استاد میستا خان کی شاگردی کر کے ستار سیکھنے میں گزار دیے ۔۔ میرے سامنے آزاد کی غبار خاطر ہے ۔۔مولانا اح...

 دا مجذوب دے د پېښور ټي وي سنټر څوکيدار غريب ته څۀ پته وه چې کوم خړ پړ،ساده خيرنې جامې اغوستې، څادر پۀ اوږه، مړغېچن سړے چې هغه دننه تلو ته نۀ پرېږدي دا د  مروتو خان، قابل اېډوکېټ، نوموړے شاعر، ليکوال او د "زيړ ګلونه" ، "لعل او کوتي لعل"، "د مينې تنده" ، او د "دارالاوهام" مصنف عبدالرحيم مجذوب دے او ټيلې وېژن والاوو انټرويو ته رابللے دے ۔ څوکيدار:- د چا مېلمه یې؟ مجذوب:- يارہ نوم يې رانه هېر دے خو تاسو خپله رابللے يم، څوکيدار:- دعوت نامې کارډ درسره شته؟ مجذوب:- هغه مانه چرته کور کښې پرېوتے دے،خو تۀ چا شاعر اديب ته ووايه چې مجذوب راغلے دے، د دوي دا شور چرته ايوب خليل واورېدو، چې وې کتل چې مجذوب صېب د ګېټ عملې راګېر کړے دے اواز ئې پرې وکړو چې را پرې يې ږدئ او مجذوب صاحب يې وي آئ پي کمرې ته راوستو،، دا خو اوسنۍ خبره ده د ۱۹۵٦ زمانه وه زۀ د اسلاميه کالج طالبعلم وم ډاکټر اعظم او قلندر مومند دې جوړ کړې ادبي تنظيم زلمې ليکوال غونډې ته پۀ وړومبي ځل لاړم کومه چې پۀ هاسټل ون کښې کېدونکې وه د جرګې غړي راغونډ شوې وو خو يو تن پۀ کټ کښې پروت وو او داسې کلکه بړست...

 Kabul, June 1976: Pakistan's PM, Zulfiqar Ali Bhutto visited Kabul for five days in June 1976 and held bilateral talks with the Afghan President Sardar Daud Khan Here's the text of the joint communique of both the countries. I find the 'two sides agreed to refrain, for the time being, from hostile propaganda against each other in their press media and broadcasts' bit interesting in this whole communique especially the 'for the time being' part. The propaganda from both sides was relentless then; today, it’s only gotten worse. Thanks to social media, people from both countries, along with known and unknown spoilers, are all drawn into this drama. Dr. Nafees Durrani.

 ‏د تاریخ برخه عبدالمنان اڅکزی ٣٧ کاله وروسته د بوډاتوب په حالت کې د پاکستان له زندانه ازاد شو ! د ١٩٨٨ م کال د مارچ په دوولسمه نېټه د پاکستان د هوایي دولتي شرکت PIA الوتکې د کراچۍ له هوایي ډګره د لاهور پر لور الوتنه وکړه ، له څو شیبو پرواز کولو وروسته د لومړۍ درجې څوکۍ څخه د عبدالمنان اڅکزي په نامه دغه کس راپورته شو او په پیلوټ پسې یې له خپل لستوڼي څخه تفنګچه را وه ایسته هغه پیلوټ ته وویل چې الوتکه مخ پر کندهار وګرځوي او د کندهار په هوایي ډګر کې ناسته وکړي ، کله چې پیلوټ د الوتکې مخ کندهار ته وګرځوه هغه په بیړه الوتکه د کندهار پر ځای د کویټې په هوايي ډګر کې ښکته کړه او عبدالمنان پر پیلوټ ډزې وکړې چې په نتیجه کې یې پیلوټ زخمي شوی هم و ، کله چې عبدالمنان اڅکزی ونیول شو د ضیاءالحق حکومت هغه ته د عمري بند سزا واوروله دا دی 37 کاله وروسته د بوډاتوب په حالت کې د پاکستان له زندانه ازاد شویدی. کاپي

 خپل  مار  ګډوه  خپله تماشه کوه پاړو!   د خلقو  د  ذهنونو  جنازه  کوه  پاړو!   چې څه دې په دې زړه راځي  هغه کوه پاړو! خو لوبه د فرېب په  طريقه کوه پاړو!   د مار او  د نولي  مقابله  کوه  پاړو!   خو خلق چې په جنګ شي فېصله کوه پاړو!   يقين دې په خپل فن او عقيده کوه پاړو!   خو مونږ.سره د صدق  يارانه کوه پاړو!   دوئ هسې خوشحالېږي په دله دله د خان  دې خلقو  سره هسې جوړ تازه کوه پاړو!   جمات کښې يو سپين ږيري مداري ته چا وئېل  وعده مه  کوه  خېر دے اراده کوه پاړو!   دا ګډې دي دوئ هر چاته سرونه خوځوي  دوئ سترګې پټې کړې دی قصه کوه پاړو!   مونږ حال نه وايو چاته ستا د لاس د صفايۍ  خو ته هم کله کله ګوزاره کوه پاړو!   اقبال خو دومره هم نه دے ناجاڼه مثلا"  خبره چې کوې نو په کنډه کوه پاړو!   Shaheed DSP Iqbal Momand روح یې ښآد په ګور یې نور

  "Cannons to Right of Them, Cannons to Left of Them" توپیں دائیں جانب بھی، توپیں بائیں جانب بھی لیفٹیننٹ جنرل (ر) اسد درّانی 16 اکتوبر 2025 افغانی برِصغیر پر صدیوں حکومت کرتے رہے۔ ڈاکٹر محمود غازی، جو ایک مؤرخ اور پرویز مشرف دور کے وفاقی وزیر تھے، اکثر کہا کرتے تھے کہ جب کبھی برصغیر کے مسلمان مشکل میں پڑتے، تو کابل سے مدد طلب کیا کرتے تھے۔ ہمارے دو بڑے جنگوں (1965 اور 1971) میں، افغانستان کے بادشاہ ظاہر شاہ نے ہمیں مشورہ دیا کہ اپنی تمام فوج مشرقی سرحد پر لے جائیں، اور انہوں نے مغربی سرحد پر امن قائم رکھا۔ اس سے بھی بڑا احسان یہ تھا کہ انہی افغانوں نے ہمارے پڑوس سے اُس وقت کی دو بڑی فوجی طاقتوں، سوویت یونین اور امریکا، کو بھگا دیا۔ ہم نے بھی اپنے اسباب کے مطابق ان کی مدد کی۔ دسمبر 1979 میں جب سوویت یونین نے افغانستان پر حملہ کیا، تو لاکھوں افغان پناہ گزین بن گئے۔ جغرافیہ اور نسلی قربت کی وجہ سے زیادہ تر پاکستان آگئے۔ پاکستانی ریاست کو ایک بڑے انسانی، مالیاتی اور سیاسی چیلنج کا سامنا ہوا۔ جنرل ضیاء الحق کی حکومت اُس وقت اس صورتحال سے نمٹنے کی کوشش کر رہی تھی —  ایک ایسے ...

  Ex-isi Head ~ Asad Durrani: ★★★ Cannons to right of them, Cannons to left of them, Afghans ruled over the Subcontinent for hundreds of years. Dr Mahmood Ghazi, a historian and a federal minister in Musharraf era, used to tell us that often when in trouble, the Muslims of the undivided India sought help from Kabul. In both our major wars against the arch-rival, 1965 and 71, King Zahir Shah asked us to move all our military forces to the eastern borders and ensured calm on the western. Even a bigger favour they did us was chasing away from our neighbourhood the two powerful militaries of the time, the Soviet and the American. We had our own reasons to provide whatever support we could.  After the Soviet invasion of Afghanistan in December 1989, millions of them sought refuge in neighbouring countries. We got the lion share for reasons of geography and tribes straddling the border Ex-isi Head ~ Asad Durrani: Afghans ruled over the Subcontinent for hundreds of years. Dr Mahmoo...

 د پښتون غوڅ شوې ورمېږ  !!! د ډېورنډ کرښه دليل نه لري شمسه ! د برلن دېوال ټوټې ټوټې داستان دې د ډېورنډ کرښه د پښتنو په غاړه د پيرنګېانو زنار دې د ډېورنډ کرښه د تاريخي جبر سره د سیاسي ناسم پرېکړو هغه ځانګړي اوګد مهاله بربادو داستان دې چې ېو پېړۍ او درې لسيزې پس ئې هم پښتانه په حېث د قام سزا مومي د نړۍ د محکوم قامونو په سر شوي د سامراجي زورورو د زور شلېدو تاريخ دا دې چې د تاريخ دغه ډؤل جبر ته بل جبر پخپل وخت سم جواب وائي ،  افضل خان لالا به وائل د ډېورنډ کرښې پس پښتانه شته خو قام نشته !  تر څو چې ملي وحدت نه وي راغلې پښتانه ژغورل ګران دي ،  دې کرښې هم لکه په نړۍ کښې د نورو ډېرو استعماري کرښو پشان ېو قام دوه ټوټې کړو ېوه قبيله د بلې او ېو رور د بل رور غوڅ کړې شو په نړۍ کښې همېش لپاره د رياستونو پولې وي کله سمې او کله لانجمنې د نړۍ څه د شپیته هېوادنو نن هم پولې لانجمنې دي خو دغه پولې هله د اولس زندې جوړه شي چې کله اولس د ېو بل د تګ راتګ تجارت او سماجي تړون نه هم اوشلول شي شاته اوګد مهاله نه ختمېدونکي جنګونه او تربګنې اولري ډېورنډ کرښه د دوه هېوادونو ترمېنځ په نړۍ وا...